Mahler en formato reducido

Mahler foi un dos grandes coñecedores da orquestra na historia da música. Dentro do seu ciclo sinfónico, utiliza habitualmente un orgánico amplísimo que el sabe equilibrar á perfección. Para unha importante masa de ventos e percusión, dispón un tremendo despregamento de instrumentos de corda. Na Novena, emprega 33 instrumentos de vento (madeiras e metais) máis cinco de Percusión, o cal se equilibra con en torno ao dobre de instrumentos de arco (violíns, violas, chelos e contrabaixos) máis dúas arpas. Klaus Simon, na súa versión de cámara, utiliza quince instrumentistas: cinco arcos e outros dez entre os que inclúe oito de vento -que ademais, nalgúns casos duplícanse, de maneira que o mesmo ejecutante alterna dúas: frauta e frautín, oboe e corno inglés, clarinete I e requinta, clarinete II e clarinete baixo-, un percusionista que pode asumir ata nove distintos instrumentos de percusión, un armonio e un piano. É verdade que o arreglista admite que, en lugar de cinco arcos utilícense ata un máximo de 20 (6, 5, 4, 3, 2) e talvez así se logre unha versión bastante equilibrada. Cos cinco con que se interpretou nesta oportunidade, alcanzar o equilibrio é empeño ilusorio. Deste xeito, e aínda que os quince que nesta ocasión integraron a Sinfonietta da OSG son músicos de primerísimo nivel, é imposible establecer o adecuado balance sonoro nos movementos extremos (e deles, de maneira moi especial, o primeiro), sendo máis aceptables os tempos segundo e terceiro. Con estas limitacións, que son por completo alleas á indiscutible categoría profesional dos músicos, a experiencia foi interesante porque, ao reducirse o orgánico, poden escoitarse motivos e texturas que habitualmente non se poñen en evidencia por mor da enorme masa instrumental que utiliza Mahler. Neste sentido, valeu a pena o formidable esforzo que realizaron os nosos músicos para preparar e executar esta magna obra; esforzo que foi premiado con intensos aplausos e exclamacións de entusiasmo.